Уул уурхайн ус ашиглалт: гэдэг нь уул уурхайн үйл ажиллагаанд ашигласан буюу татсан усыг хэлнэ.
Уул уурхайн ус ашиглалт гэж юу вэ?
Уул уурхайд ашигладаг ус нь ашигт малтмалын боловсруулалт, тоос дарах, тоног төхөөрөмжийг хөргөх болон бусад үйл ажиллагааны хэрэгцээнд зориулагдсан байдаг.
Уул уурхайн үйлдвэрлэл нь уснаас ихээхэн хамааралтай бөгөөд ус нь уул уурхайн тогтвортой үйл ажиллагаагаа үргэлжлүүлэн явуулахад маш чухал үүрэг гүйцэтгэдэг. Үүнд:
Ашигт малтмалын боловсруулалт: Усыг ихэвчлэн ашигт малтмалын олборлолт, боловсруулалтад ашигладаг. Үүнд ашигт малтмал бутлах, нунтаглах, ялгах зэрэг үйл ажиллагаа орно.
Тоос дарах: Усыг тоосны ялгаруулалтыг хянах, ялангуяа ил уурхай, материалыг тээвэрлэх явцад ашигладаг.
CORE TECHNOLOGY SOLUTIONS LLC
Чанартай, эдэлгээ сайтай, галд тэсвэртэй, элэгдэл багатай уул уурхай, болон үйлдвэрийн тоног төхөөрөмжийг зөвхөн манай компани санал болгож байна.
Хөргөх: Хэт халалтаас урьдчилан сэргийлэхийн тулд бутлуур, конвейер зэрэг тоног төхөөрөмжийг хөргөхөд ус хэрэглэдэг.
Байгууламж, дэд бүтцийн засвар үйлчилгээ: Усыг цэвэрлэх төхөөрөмж, байгууламж зэрэг ерөнхий засвар үйлчилгээний зориулалтаар мөн усыг ашигладаг.
Хүний хэрэглээ: Мэдээж хэрэг уул уурхайн ажилтнуудын ундны болон ариун цэврийн зориулалтаар зохих хэмжээнд усыг ашигладаг.
Уул уурхайн ус ашиглалт нь байгаль орчин, орон нутгийн иргэдэд үзүүлэх нөлөөлөл
Уул уурхайн ус ашиглалт нь байгаль орчин, орон нутгийн иргэдэд үзүүлэх нөлөөлөл их байдаг. Хэт их ус татах нь орон нутгийн усны эх үүсвэрийг шавхах, усны чанарт өөрчлөлт оруулах, усны экосистемийг эвдэх зэрэгт хүргэдэг.
Иймээс уул уурхайн салбарт усны тогтвортой менежментийн систем боловсруулах нь нэн чухал зүйл болоод байна. Үүнд:
Усны дахин боловсруулалт ба дахин ашиглалт: Уул уурхайн үйл ажиллагааны хүрээнд усыг цэвэршүүлэх, дахин ашиглах, болон саарал усыг хэрэглэж занших нь цэвэр усны хомсдол болон байгалийн эко систем эвдэгдэхээс урьдчилан сэргийлэхэд маш том хүчин нөлөө болно.
Үр ашгийн арга хэмжээ: Усны нийт хэрэглээг бууруулах технологи, туршлагыг нэвтрүүлэх.
Олон нийтийн оролцоо: Усны нөөцтэй холбоотой асуудлыг ойлгож, шийдвэрлэхийн тулд орон нутгийн иргэдтэй хамтран ажиллах нь ус ашиглалтыг зохицуулахад хэрэгцээт нэг арга юм.
CORE TECHNOLOGY SOLUTIONS LLC
Чанартай, эдэлгээ сайтай, галд тэсвэртэй, элэгдэл багатай уул уурхай, болон үйлдвэрийн тоног төхөөрөмжийг зөвхөн манай компани санал болгож байна.
Байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын үнэлгээ: Уул уурхайн үйл ажиллагаа нь усны эх үүсвэр, экосистемд үзүүлж болзошгүй нөлөөллийг ойлгохын тулд нарийвчилсан үнэлгээ хийлгэх.
Байгаль орчин, нийгмийн тогтвортой байдлын зорилтуудыг хангах үүднээс уул уурхайн усны хэрэглээг зохицуулахад зохицуулалтын тогтолцоо, салбарын стандартууд ихэвчлэн үүрэг гүйцэтгэдэг.
Уул уурхайн салбарын компаниуд усны хариуцлагатай менежментийн ач холбогдлыг тогтвортой, нийгмийн хариуцлагатай туршлагыг хэрэгжүүлэх ерөнхий амлалтынхаа нэг хэсэг хэмээн улам бүр хүлээн зөвшөөрч байна.
Уул уурхайн ус ашиглалт нь Монгол улсын нийт усны хэдэн хувийг эзэлдэг вэ?
Монгол улсын усны нийт нөөц 564.8 км3. Үүнээс нуур 500 км3, гол мөрний ус 34.6 км3, мөнх цас, мөсөн хуримтлал 19.4 км3, газрын доорх ус 10.8 км3 тус бүр багтаж байна. Нийт усны 10.8 км3 усыг ашиглах боломжит нөөц гэж тооцдог.
Ус ашиглалтын 90 орчим хувийг газар доорх гүний уснаас хангадаг. 2022 оны ус ашиглалт хэрэглээг 2020, 2021 онтой харьцуулж үзэхэд байнга өссөн үзүүлэлттэй байна.
Мөн усалгааны газар, тариалан нь Монгол улсын нийт ус ашиглалтын 25% ийг эзэлдэг. Харин мал аж, ахуй 31%, уул уурхай 15%, унд ахуйн хэрэглээ 14%, эрчим хүч дулаан 8%, үйлдвэр, ахуйн үйлчилгээ 7% ийг тус тус эзэлж байна.
